2.1 Kisitsisitigut paasissutissiorneq

Immikkoortuni kisitsisitigut paasissutissat assigiinngitsut saqqummersinneqartut agguarnerat takussutissiamit ataaniittumit erserput. 2017-imi ukiullu siuliini Naatsorsueqqissaartarfiup saqqummersitai immikkoortiterluagaanerusunngorlugit takussutissiorneri nittartakkimi takuneqarsinnaapput.

 

2016-imi saqqummersitat amerleriapiloorsimanerannut kisitsisit saqqummersinneqartartut ukiumoortumik saqqummersittarunnaarlugit qaammammoortumik ukiumulluunniit sisamakkaartumik saqqummersinneqartalersimaneri ilaatigut pissutaavoq. Takornariaqarnermut, suliffeqarfimmut aalisarnermullu tunngasut 2016-imi qaammammoortumik saqqummersinneqartalerput.

 

Takussutissiaq 1. 2011-2017 saqqummersitat amerlassusivii aamma immikkoortut kisitsisitigut paasissutissanik suliaqarfiusut malillugit 2018-imi saqqummersitassatut pilersaarutaasut

 

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Ukiumoortumik saqqummersitat. ................

2

2

2

2

2

2

2

1

Aningaasaqarneq pillugu kisitsisitigut paasissutissat

17

21

18

23

29

41

42

42

Innuttaasut pillugit kisitsi-sitigut paasissutissat…….

6

9

8

8

11

16

15

22

Suliffeqarneq pillugu kisitsisitigut paasissutissat……..

12

19

23

23

30

41

42

46

Katillugit ………………

37

51

51

56

72

100

101

111

*Kisitsit Takussutissiaq 4-mit allaanerusinnaapput saqqummersitat nutaat peerneqarsimasulluunniit pissutigalugit

 

2017-imi Naatsorsueqqissaartarfimmi sulisut ukiunut siullernut naleqqiullugit nikerarnerupput. Taamaattumik kisitsisitigut paasissutissat annertusinagit aamma amerlinagit ukiut siuliini saqqummersitat amerlisimaneri 2017-imi nikisinnaveersaarneqarput.

 

2017-imi kisitsisitigut paasissutissanik suliaqarfiit immikkut maluginiaqqusat ataani allaaserineqarput.

 

Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit

2017-imi nuna tamakkerlugu naatsorsuutini akinut naleqqersuutip naatsorsoriaasia nutarsarneqaatigaluni allannguallatsinneqarpoq, taamaalilluni aningaasarsiornikkut ineriartorneq akiusimasunit kisitsisit aallaavigalugit naatsorsorneqartalerluni. 2016-imi nuna tamakkerlugu naatsorsuutini 2018-ip aallartinnerani saqqummersinneqartumi nuna tamakkerlugu naatsorsuutit iluarsaaneqarput. Iluarsaassineq iluatsillugu nunat tamalaat akornanni atorneqartartoq “System of National Accounts 2008” (SNA 2008) malillugu nuna tamakkerlugu naatsorsuutit Naatsorsueqqissaartarfimmit suliarineqartalerput, SNA 2008 ukunanit suliarineqarsimavoq; EU, IMF, OECD, United Nations aamma Verdensbanken “United Nations Statistical Commission”-imiillu akuerineqarsimalluni. Nunat tamalaat akornanni malitassiat atulerneri iluatsillugit kisitsisit atorneqartut (datat) periutsillu atorneqartut iluarsaaneqarput, kisitsisitigut paasissutissat pitsanngornerinik kinguneqartumik.

 

Kalaallit Danmarkimi najugallit

2017-imi Naatsorsueqqissaartarfik kalaallit Danmarkimi najugaqartut pillugit paasissutissanik pissarsisimavoq. Kalaallit Danmarkimi najugaqartut ilinniarsimassusaat, isertitaat isumaginninnermilu inissisimanerat pillugit Naatsorsueqqissaartarfik 2018-imi saqqummersitsivoq.

 

Suliffeqarneq, suliffissaaleqineq aamma sulisinnaasut

2016-imi suliffeqarneq 2017-imi decembarimi saqqummiunneqartussatut pilersaarutaagaluarpoq. Taassuminnga suliaqartartup soraarnera pissutigalugu ,saqqummersitassaq tassungalu tunngassuteqartut saqqummersitassat allat suliffissaaleqinermut aamma sulisinnaasunut tunngasut, 2018-imi upernaakkut saqqummersinneqartussanngorlugit kinguartinneqarput. siunissami suliffeqarnermut kisitsisinik nutaajunerusunik kisitsisaagallartunik saqqummersitsisalersinnaanissamut periarfissat Naatsorsueqqissaartarfimmit 2018-imi nalilersorneqassapput.

2.2 Naatsorsueqqissaarnermik paasissutissiisarneq

Qarasaasiat atorlugit paasissutissiisarneq

Naatsorsueqqissaartarfiup avammut atassuteqarnera qarasaasiatigut pinerusarpoq. Qarasaasiakkut paasissutissiisarneq akikinneruvoq, sukkanerulluni aammalu tigusisartut assigiinngitsut pisariaqartitaat naapertorlugit allanngortikkuminarluni.

 

Nittartakkami tusagassiuutinut nalunaarutit, saqqummersitat, immikkut saqqummersitat, ukiumoortumik kisitsisitigut paasissutissat aamma kisitsisaataasivik ataatsimoortillugit takuneqarsinnaanerat neqeroorutigineqarpoq. Nittartagaq danskisuujuneruvoq kalaallisuujunerullunilu, immikkoortulli pingaarnerit tuluttut nutserneqarnikuupput.

 

Nittartagaq Kisitsisaataasivillu qarasaasiatigut aqutsissutit nutaanerpaat atorlugit serverinut nutaanut aasami 2015-imi nuunneqarput. Naatsorsueqqissaartarfiup Namminersorlutik Oqartussat ilusilersueriaasaat nalinginnaasoq atorpaat, kisianni qarasaasiakkut saqqummiussiissutit pineqartillugit allaaneruvoq, tassa Naatsorsueqqissaartarfik akuersissutisisarnermut 2016-imi aningaasartuutaaruttussaammat.

 

Allagaqartup immersugassat immersuissutillu, Danmarks Statistikki ikiortiseralugu pilersitat, iluaqusiullugit nittartagaq nammineerluni Microsoft Office-mit atortut atorlugit suliarisarpai, nittartakkamut ikkunnissaanut piareerlugit. Immersuissutit PDF-itut html-itullu Nittartakkap saqqummiunnissaanut piareersaataasarput. Saqqummiussat html-imi saqqummersinneqarsinnaanera isumaqarpoq nittartagaq qisuariarsinnaasuusoq, tassa qarasaasianit, mobiilinit, tabletsinillu atuarneqarsinnaasoq.

 

Kisitsisaataasiviup programmia aasami 2015-imi nutaanerpaamut nutartigaavoq. Tassunga atatillugu tabelit filinut arlalinnut oqaasilinnut allanngortinneqarput, taamaasillutik tabelit tamarmik kalaallisut, danskisut tuluttullu pissarsiarineqarsinnaanngorlutik.

 

Siornatigut Naatsorsueqqissaartarfiup Kisitsisaataasivimmik atuisut kisissinnaasimanngilai. Kisianni nutartikkamut nuunnermi susassaqarfiit aaneqartarneri immikkoortiterlugit tamarmik kisinneqarsinnaanngorput.

 

Takussutissiaq 2. 2016-imi aamma 2017-imi kisitsisaataasivimmut kisitsisinik aallerfiit

 

2016

2017

Katillugit

54.203

57.175

Tupa imigassarlu  .......

748

730

Suliffeqarnermi pissutsit  ..

5.583

5.217

Innuttaasut  ............

20.103

20.960

Ineqarneq  ............

502

420

Nukissiuuteqarneq  ......

720

1.356

Inuussutissarsiutit  .......

825

644

Aalisarneq piniarnerlu  ....

5.162

5.855

Nunanik allanik niueqateqarneq  ........

1.788

1.952

Isertitat  ...............

3.458

4.391

Aningaasaqarnikkut pissutsit  

744

657

Pinerluuteqarsimasut pillugit kisitsisit  ...............

339

939

Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit  ..........

1.656

1.896

Pisortat aningaasaataat  ..

1.727

1.772

Akit  ..................

1.004

1.170

Ukiumoortumik kisitsisitigut paasissutissat  ..........

224

208

Isumaginninnermut tunngasut  

1.112

1.045

Peqqissusermut tunngasut  

1.333

1.752

Takornariartitsineq  ......

4.109

3.519

Ilinniartitaaneq  .........

3.066

2.692

 

Saqqummersitat

Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfimmit saqqummersinneqartartut tamarmik akeqanngillat nittartakkamiillu aaneqarsinnaallutik. Sulinissamut pilersaarut malillugu Naatsorsueqqissaartarfiup Ukiumoortumik Kisitsisitigut Paasissutissat ilanngunnagit 2017-imi 100-inik saqqummiussaqarpoq. Taakkunani 81 procentii piffissaq eqqorlugu 2017-imi saqqummersinneqarput 2016-imilu 84 procentiullutik. 2017-imi saqqummertussatut pilersaarutigineqartut sisamat 2018-imi saqqummersinneqartussanngorlugit nuunneqarput. Piffissamik eqquilluni saqqummiussisarneq ukiut siuliini saqqummiussisarnerit assiginngilaa. Tamanna ilaatigut suliffeqarfiup iluani pissutsinik pissuteqarpoq kisianni aamma suliffeqarfiup avataani pissutsinik pissuteqarluni. Nunanik allanik niueqateqarneq pillugu paasissutissat aamma takornariat pillugit paasissutissat Naatsorsueqqissaartarfiup ilaatigut kingusinaarluni pisarpai, Naatsorsueqqissaartarfimmi sulisut nikerarnerini ajornartorsiutit aamma pissutaaqataapput

 

Takussutissiaq 3. Piffissaq eqqorlugu 2013-imit 2017-imut saqqummiussisarneq

 

Saqqummersitat amerlassusaat *

 

2013

2014

2015

2016

2017

Piffissaq eqqorlugu saqqummertut  ..........

46

51

66

84

81

Sap. ak. angullugu kinguaattoorlutik saqqummertut  

0

0

2

2

2

Qaammat ataaseq angullugu kinguaattoorlutik saqqummertut  .........................

2

3

1

7

13

Qaammat ataaseq sinnerlugu kinguaattoorlutik saqqummertut  .........................

3

1

1

5

4

Ukiup tullianut kinguartinneqartut taamaatiinnarneqartulluunniit  ..............

2

1

0

1

4

Katillugit 

53

56

70

99

104

*Kisitsit Takussutissiaq 1-imit allaanerusinnaapput saqqummersitat nutaat peerneqarsimasulluunniit pissutigalugit.

 

Kisitsisaataasivik

Saqqummersitanut atatillugu paasissutissat immikkoortiterluagaanerusut Kisitsisaataasivimmi tabelini arlalinni nassaassaapput. Naatsorsueqqissaartarfiup nittartagaa aqqutigalugu imaluunniit http://bank. stat.gl toqqaannartumik iserfigalugu kisitsisaataasivimmut isertoqarsinnaavoq. Kisitsisaataasivimmik atuisut tabelit assigiinngitsut 315-it 2017-ip naanerani atorsinnaavaat ukiup siuliani tabelit 302-upput. Amerlanerusunik ikinnerusunilluunniit tabeliuteqarnissaq imminermini siunnerfiunngilaq, tabelit immikkoortiternerisa atuisut periarfissaannut aalajangiisuusarneri pissutigalugit.

 

Kisitsisaataasivimmi kisitsisaatigineqartut aaneqarsinnaapput atuisullu namminneq programiutaanni imaluunniit periarfissat allat kisitsisaataasiviup atuisunut quppersagaaniittut atorlugit suliarineqarsinnaapput.

 

Unnuk kulturisiorfik aamma oqalugiartarnerit

Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfik Nuummi Unnuk Kulturisiorfimmut suliffeqarfiup atuuffianut pisortatigut qaammarsaanermik siunertaqartumik januaarimi arfininngornermi kingullermi pisumut 2017-imi peqataaqqippoq. Aaqqissuussaq ilimmarfimmi ingerlanneqarpoq.

 

Niuernermi Ilinniarfimmi ilinniartut aamma Ilisimatusarfimmi ilinniartut kisitsisaataasivimmik atuinissamut 2017-imi pikkorissartinneqarput.

 

Facebook

Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfik 2014-imi Facebookimi atuisunngorpoq. Atuisunngornerup siunertarivaa Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfimmit nutaarsiassat inunnut amerlanerusunut apuuttarnissaat. 2017-imi marsimi Facebookimi 888-inik malinnaasoqarpoq 2016-ip naanerani 861-inik malinnaasoqartoq.

 

API

Kisitsisaataasivimmi paasissutissat API-nngorlugit (application programming interface) pissarsiassaapput. Paasissutissat Kisitsisaataasivimmeersut aaneqarsinnaapput programminilu atoqqinneqarsinnaallutik, soorlu mobiilini appini, nittartakkani saqqummiissutini aalajangersimasuni allanilu. Takornariaqarnermut kisitsisitigut paasissutissat www.tourismstat.gl-imiittut Visit Greenlandip atortagai Kisitsisaataasivik nutarteraangat ingerlaannaq aaneqartarput.

 

Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfiup assilersukkanik saqqummiussinissamut periarfissat nammineerluni atortarsimavai. Taassuma saniatigut programkode nittartakkamut atorneqartartoq Naatsorsueqqissaartarfiup avataaniittunut soqutiginnittunut akeqanngitsumik pissarsiassanngortinneqarnikuuvoq.

2.3 Aningaasatigut isumalluutit

Aningaasatigut isumalluutit

Siulersuisut sulianut pilersaarusiamik aalajangersaasarpoq, taannalu aningaasaliissutinik ukiumoortumik aningaasanut inatsit aqqutigalugu tunniunneqartunit suliassanillu suliakkiissutaasunit isertitanit aningaasalersorneqarpoq.

 

2017-imi aningaasaliissutit 10.430 t.kr.-miipput. Naatsorsuinerup inernerata takutippaa aningaasat atukkat 1.952 t.kr.-nik ikinnerusimasut.

 

Aningaasanik atuinikinnerunermut pissutaanerpaapput sulisunut akissarsiaritinneqartussat aamma sulisunut tunngasut akiligassat annikinnerusimaneri, tamaana 2017-imi Naatsorsueqqissaartarfiup sulisussaaleqisimaneranik pissuteqarpoq.

 

Sulisunik amigaateqarsimaneq pissutaalluni kisitsisitigut paasissutissanik assigiinngitsunik inerisaaniarneq kinguartinneqarpoq, tamanna aamma pissutaalluni nuna tamakkerlugu naatsorsuutit 2016-imoortut 2018-imi aatsaat saqqummersinneqarput. Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit 2018-imi saqqummersinneqarnissaanik kinguartitsineq pissutaalluni aningaasat 2017-imi akiliutigineqartussaagaluit aatsaat 2018-imi akiliutigineqarneri.

 

2017-imut naatsorsuutini 1.043 t.kr.-inik immikkoortitaqarpoq.

 

Naatsorsueqqissaartarfik NordForkimi suliniummut, nunani avannarlerni nalunaarsuutinik katersanik pitsanngorsaanermut ilisimatuarnermut, peqataanini pissutigalugu akissarsiassaqarpoq. Tamanna Naatsorsueqqissaartarfimmut nalunaarsuutinik katersaanut uppernarsaasiornerni pitsanngoriartitsinissaa iluaqutaalluartussaavoq. Naatsorsueqqissaartarfik 762 t.kr.-inik pissarsissaaq, 2017-ip naanerani taakku 115 t.kr.-inik sinneqarsimapput. Suliniummi isertitat akiligassallu immikkut naatsorsorneqarput, ataani aningaasaliissutigineqarsimasunut naatsorsuutinut ilanngunneqarnatik.

 

Takussutissiaq 4. Naatsorsuutit inerneri 2011-2017

Suuneri ................

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

Akissarsiat   .............

8.951

8.783

9.326

9.960

9.439

9.641

8.935

Sulinermut atatillugu angalanerit  .............

203

222

178

206

197

200

263

Ilassinninneq / tunissutit  ...

7

8

10

11

8

16

12

Pikkorissartitsinernut aningaasartuutit  .........

52

175

139

37

21

30

14

Siunnersortit avataaneersuut  

648

467

345

982

321

1.407

797

Atorfinittunut atorfeqarun-naartunullu aningaasartuutit .

 -

69

40

66

0

0

37

Sullissineq  ..............

262

365

332

288

281

436

233

Nioqqutissanik pisinerit allaffis-sornermilu aningaasartuutit  .

233

216

123

188

110

87

89

Illut  ...................

356

363

371

94

0

12

0

Qarasaasianut aningaasartuutit pisinerillu  ...............

265

262

285

288

75

84

163

Immikkoortitat ............

0

0

0

0

1.060

-12

-5

Isertitat  ................

-1.600

-2.066

-2.887

-2.633

-2.306

-2.120

-2.062

Nalikilliliineq aamma aningaasat nalingisa apparneri ........

0

0

0

0

0

39

0

Tamaasa katillugit .......

9.379

8.864

8.261

9.187

9.207

9.818

8.478

 

2.4 Sulisoqarneq

2017-ip naanerani sulisut

Decembarip 31-ani 2017-imi sulisut tassaapput: Pisortaq, pisortap tullersortaa, kisitsisitigut paasissutissanut siunnersortit arfineq pingasut, paasissutissiisartut marluk, allaffimmioq ataaseq, piffissap ilaa qarasaasiamut ikkussuinermik allanillu suliaqartoq ataaseq piffissap ilaa suliffigalugu. 2017-imi nutaanik pingasunik atorfinitsitsisoqarpoq, taakkunannga marluk siornatigut Naatsorsueqqissaartarfimmi sulisuusimasut. Sulisoq ataaseq sulinngiffeqarpoq sulisullu sisamat ukiup naannginnerani suliunnaarput.

 

Ulluinnarni ingerlatsineq

2017-imi novembarip naanerani Naatsorsueqqissaartarfiup pisortaata Anders Blaabjergip ukiut atorfigisassai naammatsipput. Siulersuisut innersuussutaat malillugu Naalakkersuisut aalajangiuppaat Anders Blaabjerg pisortatut aalajangersimasumik atorfinitsinneqassasoq.